Στα ίχνη της ανθρώπινης φύσης: Ψηφιακή επιτέλεση και μετανθρωπισμός
€13.50
€15.00 €13.50
Το Επιδημίες και κοινωνία, Νo 1 στον κατάλογο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ με τα βιβλία που πρέπει να διαβάσουμε για να τοποθετήσουμε την πανδημία του κορονοϊού στο σωστό της πλαίσιο, εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο τα μαζικά ξεσπάσματα λοιμωδών νόσων διαμόρφωσαν την κοινωνία, από τον Μαύρο Θάνατο μέχρι σήμερα. Διεξοδική διερεύνηση του αντίκτυπου των επιδημικών νόσων, το βιβλίο αυτό, που πρωτοκυκλοφόρησε στην Αμερική τον Δεκέμβριο του 2019, αποκαλύπτει με ποιους τρόπους αυτές οι νόσοι όχι μόνο επηρέασαν την ιατρική επιστήμη και τη δημόσια υγεία, αλλά μεταμόρφωσαν επίσης τις τέχνες, τη θρησκεία, την ιστορία των ιδεών και τον πόλεμο. Ο Snowden θίγει θέματα όπως η εξέλιξη των ιατρικών θεραπειών, η λογοτεχνία της πανώλης, η φτώχεια, το περιβάλλον και η μαζική υστερία. Δεν αναπτύσσει μόνο την ιστορική διάσταση νόσων όπως η ευλογιά, η χολέρα και η φυματίωση, αλλά εξετάζει και τις επιπτώσεις πρόσφατων επιδημιών, καθώς και το ζήτημα της παγκόσμιας ετοιμότητας ενώπιον της νέας γενιάς νοσημάτων, ενώ σε έναν νέο πρόλογο πραγματεύεται και την παγκόσμια απειλή της COVID-19.
Στα τέλη του 20ού αιώνα πολλοί πίστεψαν ότι οι μακραίωνες συγκρούσεις που είχαν σημαδέψει τη νεότερη ευρωπαϊκή ιστορία ―με εμβληματικότερη απ’ όλες τη σύγκρουση μεταξύ δημοκρατικών και αντιδημοκρατικών καθεστώτων― είχαν πλέον λήξει οριστικά. Ζούσαμε, υποτίθεται, «το τέλος της ιστορίας»: το θρίαμβο της φιλελεύθερης δημοκρατίας. Δύο δεκαετίες αργότερα, η εποχή αυτή φαντάζει ήδη μακρινό παρελθόν. Η δημοκρατία στην Ευρώπη συναντά βαθύτατη αμφισβήτηση ― κι αυτό όχι μόνο στις νεοσύστατες δημοκρατικές πολιτείες, αλλά και στα παραδοσιακά προπύργιά της.
Το ξάφνιασμα που συνήθως προκαλεί το φαινόμενο αυτό οφείλεται στην ελλιπή κατανόηση της πραγματικής πολιτικής εξέλιξης της νεότερης Ευρώπης, υποστηρίζει η Σέρι Μπέρμαν, καθηγήτρια πολιτικής επιστήμης στο Κολλέγιο Μπάρναρντ του Πανεπιστήμιου Κολούμπια. Σχεδόν όλα τα δημοκρατικά κινήματα στην Ευρώπη αρχικά απέτυχαν, είτε καταρρέοντας κάτω απ’ το ίδιο τους το βάρος είτε υποκύπτοντας στις δυνάμεις της αντίδρασης και στην αποστασία των αρχικών τους συμμάχων. Η δημοκρατία υπήρξε σχεδόν πάντα εύθραυστη και απειλούμενη, γιατί η ίδια είναι από τη φύση της μια δύναμη απειλητική, ανατρεπτική, πολεμική.
Από τους αγγλικούς εμφυλίους πολέμους τον 17ο αιώνα και τη Γαλλική Επανάσταση ενάντια στο Παλαιό Καθεστώς, στις αποτυχημένες επαναστάσεις του 1848, την κατάρρευση των μεγάλων αυτοκρατοριών και το σχηματισμό των νεότερων ευρωπαϊκών κρατών, εν συνεχεία στην άνοδο του εθνικισμού και του κομμουνισμού και τη σχεδόν πλήρη ήττα της ευρωπαϊκής δημοκρατίας, ώς τον Β ́ Παγκόσμιο Πόλεμο ―τον μεγάλο ευρωπαϊκό εμφύλιο― και την πολιτική τάξη που διαμορφώθηκε σαν επακόλουθό του, το βιβλίο φτάνει μέχρι την πτώση των δικτατοριών της νότιας Ευρώπης και των καθεστώτων του υπαρκτού σοσιαλισμού, προσφέροντας όχι μόνο ένα εντυπωσιακό πανόραμα που τακτοποιεί και οριοθετεί τη χαώδη πολιτική ιστορία της νεότερης Ευρώπης, αλλά και μια διεισδυτική ερμηνεία του αντιδημοκρατικού ρεύματος που δείχνει σήμερα τα δόντια του.
Στη Δύση, η μελέτη της δικτατορίας έχει αποκτήσει μια σχεδόν εξωτική διάσταση. Όμως τα απολυταρχικά καθεστώτα παραμένουν οδυνηρή πραγματικότητα για δισεκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, με τις ελευθερίες τους να παραβιάζονται και τα δικαιώματά τους να καταστρατηγούνται με όλους τους τρόπους.
Ποια είναι η φύση της δικτατορίας; Πώς επικρατεί; Ποιες συνθήκες και περιστάσεις τής επιτρέπουν να ευδοκιμήσει; Και με ποιους τρόπους οι δικτάτορες καταφέρνουν να διατηρούν την εξουσία ακόμα και όταν τους λοιδορούν και τους χλευάζουν οι κυβερνώμενοι;
Πώς ερμήνευε ο άνθρωπος στο απώτατο παρελθόν θανατηφόρες λοιμικές ασθένειες, όπως η λέπρα, ο τύφος και η χολέρα, και με ποια μέσα τις αντιμετώπιζε; Πόσο παλαιά είναι η κοινή αντίληψη για την (αυτο)θυσία του εξιλαστήριου θύματος; Ποια είναι η σχέση της προσφάτως βιωμένης πανδημίας με την πανάρχαια αντίληψη για τον αποδιοπομπαίο τράγο, τον αρχαϊκό ελληνικό αποικισμό και τον θεό Απόλλωνα;
Αυτά είναι μερικά μόνο από τα σημαντικότερα ερωτήματα που τίθενται στο ανά χείρας πόνημα. Οι ανθρώπινες κοινωνίες ήδη από τα προϊστορικά χρόνια, αδυνατώντας να αντιληφθούν τα πραγματικά αίτια για τα οποία ενέσκηπτε λιμός ή και λοιμός, απέδιδαν την εμφάνιση τέτοιων συμφορών σε επέμβαση θεϊκών δυνάμεων, οι οποίες τις έστελναν στους ανθρώπους ως τιμωρία και ως μέσο σωφρονισμού για την παραβατική τους συμπεριφορά. Με στόχο τον εξευμενισμό του θεού, την ίαση και την επιστροφή στην ομαλότητα επιστρατεύονταν κατάλληλα τελετουργικά και ειδικές προσευχές, που συνέτασσαν και εκτελούσαν μάντεις-θεραπευτές οι οποίοι, λόγω της εξειδικευμένης τους κατάρτισης, ήταν σε θέση να ερμηνεύουν τα κακώς κείμενα και να δίνουν τις προσήκουσες λύσεις.
Στο βιβλίο αυτό, μέσα από την σύγκριση των πρωιμότερων αρχαίων ελληνικών πηγών με διάφορα εξειδικευμένα τελετουργικά κείμενα Χετταίων, Λουβίων, Χουρριτών, κ.ά. ιατρομάντεων της τρίτης και δεύτερης χιλιετίας π.Χ., που προέρχονται από βιβλιοθήκες αρχαίων ανατολικών βασιλείων, ιχνηλατείται η πορεία της αντίληψης για την αποπομπή του τελετουργικού φαρμάκου (του αποδιοπομπαίου τράγου) στις αρχαίες κοινωνίες. Μέρος της πολύτιμης αυτής και μακραίωνης γνώσης των λαών της αρχαίας Εγγύς Ανατολής φαίνεται πως πέρασε απρόσκοπτα στον κόσμο του Αιγαίου και την ηπειρωτικής Ελλάδας περί τις αρχές της πρώτης χιλιετίας π.Χ. Κατά το μεγάλο ταξίδι των μύθων στον αρχαίο ελληνικό κόσμο και την Εγγύς Ανατολή, η μορφή του ισχυρού επήλυδος θεού Απόλλωνος αναδείχθηκε, και μάλιστα με την καίρια συμβολή του ίδιου του Ομήρου, σε θεό θεραπευτή λοιμικών ασθενειών και προστάτη του ελληνικού αποικισμού, μπολιάζοντας καθοριστικά τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies έτσι ώστε να μπορούμε να σας παρέχουμε την καλύτερη δυνατή εμπειρία χρήστη. Οι πληροφορίες cookie αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας και εκτελούν λειτουργίες όπως η αναγνώρισή σας όταν επιστρέφετε στον ιστότοπό μας και η βοήθεια της ομάδας μας να κατανοήσει ποιες ενότητες του ιστότοπου θεωρείτε πιο ενδιαφέρουσες και χρήσιμες.
Τα απολύτως απαραίτητα cookie πρέπει να είναι ενεργοποιημένα ανά πάσα στιγμή, ώστε να μπορούμε να αποθηκεύσουμε τις προτιμήσεις σας για τις ρυθμίσεις cookie.
If you disable this cookie, we will not be able to save your preferences. This means that every time you visit this website you will need to enable or disable cookies again.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Google Analytics για τη συλλογή ανώνυμων πληροφοριών, όπως ο αριθμός των επισκεπτών στον ιστότοπο και οι πιο δημοφιλείς σελίδες.
Η διατήρηση αυτού του cookie ενεργοποιημένου μας βοηθά να βελτιώσουμε τον ιστότοπό μας.
Please enable Strictly Necessary Cookies first so that we can save your preferences!
Ειδοποιήσεις