€31.50
Τόμος Α΄: Διπλασιασμός / Διχασμός / Διεκδικήσεις 1912-1918
Δεν έχω την αξίωση να πω κάτι καινούργιο για την Ελληνική Επανάσταση – τα περισσότερα έχουν ειπωθεί και θα ειπωθούν από άλλους, ασύγκριτα αρμοδιότερους. Αλλά αισθάνομαι την ανάγκη να στοχαστώ, λιγότερο με τις μετρημένες ιστορικές μου γνώσεις και πιο πολύ με την παράδοξη γνώση την οποία χαρίζει η λογοτεχνία, τι είναι αυτό το θαύμα μέσα στο οποίο φωλιάζει εξαρχής το σπέρμα της τραγωδίας: αίφνης η πιο αρχαία χώρα της Ευρώπης, που τη νόμιζαν νεκρή, ανασταίνεται από τις στάχτες της. Κι ωστόσο, το θαύμα δεν θα πάψει να υπονομεύεται, να ματαιώνεται –αλλά και να ξαναγεννιέται– πάλι και πάλι στα διακόσια χρόνια τού ελεύθερου νεοελληνικού βίου. Τι σημαίνει για εμάς, τούς σημερινούς Έλληνες, τούτη η ριζική τομή στην τρισχιλιόχρονη πορεία αυτής της χώρας; Τι αντιπροσωπεύει για τη διαχρονική Ελλάδα μια τόσο συνταρακτική ρήξη στον αρχέγονο τρόπο του κοινού μας βίου; Πόσο βαθιά αυτή μάς μεταμόρφωσε μέσα σε δύο αιώνες; Τι κερδίσαμε και τι χάσαμε από τη στιγμή που ενταχθήκαμε κατ’ ανάγκην στη χορεία των εθνών της νεωτερικής Ευρώπης; Άραγε οι εντυπωσιακές πρόοδοι πού πετύχαμε από τότε, μέσ’ από μύριες δοκιμασίες, διαψεύσεις, αντιφάσεις και καταστροφές, δικαιώνουν την ύπαρξή μας στον σημερινό κόσμο; Και τι μπορεί να μάθει τούτη η ιστορία στην Ευρώπη για τον ίδιο της τον εαυτό;
Τέσσερα χρόνια μετά το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης η Ελλάδα υπήρχε πλέον ως ανεξάρτητη πολιτική οντότητα. Είχε θεσμούς, είχε κυβέρνηση, είχε πολιτικό σώμα, είχε νόμους και κανονισμούς. Είχε επιπλέον και μια πρώτη μορφή διεθνούς αναγνώρισης και παρουσίας διαμέσου κυρίως των εξωτερικών δανείων που συνομολόγησε. Οπωσδήποτε δεν επρόκειτο για ένα σταθερό και ευνομούμενο κράτος. Οι διαμάχες γύρω από την πολιτική εξουσία χώριζαν τις διάφορες συνιστώσες των ισχυρών κοινωνικών ομάδων που προϋπήρχαν ή που δημιουργήθηκαν στη νέα κατάσταση. Οι εμφύλιοι πόλεμοι αποτύπωναν δυναμικά αυτούς τους βίαιους ανταγωνισμούς. Την ίδια εποχή ο χθεσινός δυνάστης ετοίμαζε τη δική του αντεπίθεση. Στην Κωνσταντινούπολη επιστράτευαν όλες τις δυνατότητες της οθωμανικής εξουσίας, η οποία έδινε την εντύπωση πως έβγαινε με δυσκολία από χρόνιο λήθαργο. Δύο μεγάλοι στρατιωτικοί ηγέτες, ο Κιουταχής και ο Ιμπραήμ, θα έβαζαν στο στόχαστρο την ασταθή ακόμη ελληνική ελευθερία. Η κρίσιμη αναμέτρηση αποτυπώθηκε στις δύο τιτάνιες συγκρούσεις, τις πολιορκίες του Μεσολογγίου και της Αθήνας. Στο πεδίο του πολέμου οι Έλληνες γνώρισαν καταστροφές και στη μια και στην άλλη περίπτωση. Όπως όμως συμβαίνει συχνά στην ιστορία, ο θρίαμβος των εχθρών της Επανάστασης αποκάλυψε την αδυναμία τους: μπορούσαν να νικήσουν, δεν μπορούσαν να υποτάξουν. Πάνω στις δύο αυτές καταστροφές και στο αίμα που χύθηκε θεμελιώθηκε στέρεα η Ελληνική Ανεξαρτησία.
Το έτος 2021 είναι η επέτειος των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επαναστάσεως. Εκτός από τη μέριμνα της πολιτείας για να προσλάβει η επέτειος τη λαμπρότητα που της ταιριάζει, οφείλει και ο λαός να είναι πλήρως κατατοπισμένος σχετικά με το πολύπλευρο και πολύπτυχο έπος του ’21. Ο καλύτερος εορτασμός ενός μεγάλου γεγονότος είναι η ακριβής γνώση του γεγονότος. Ο Σαράντος Ι. Καργάκος, πιστός στην αρχή του Λεοπόλδου φον Ράνκε (1795 – 1886), μόχθησε να καταγράψει ό,τι στην πραγματικότητα έγινε («Wie es eigentlich gewesen ist»). Απέφυγε αυτό που είναι τώρα του συρμού: την κατασκευή γεγονότων κατά το δοκούν. Ο δαιμόνιος Ταλλεϋράνδος είχε πει: «Τίποτε δεν φτιάχνεται τόσο εύκολα όσο τα γεγονότα». Ναι, αλλά τίποτε δεν γράφεται τόσο δύσκολα, όταν σέβεσαι τα γεγονότα. Και αυτό ο ελληνικός λαός άρχισε να το εκτιμά. Τούτο είναι η καλύτερη ανταμοιβή για μας.
Μια σύντομη συνθετική επισκόπηση της πορείας ενός πανάρχαιου λαού από τη στιγμή που αρχίζει να διαμορφώνεται σε έθνος, με το σημερινό νόημα του όρου, ως τις μέρες μας είναι τόλμημα και ο συγγραφέας του σύντομου τούτου βιβλίου έχει πλήρη επίγνωση. Μια τέτοια όμως προσπάθεια ήταν αναγκαία. Είναι στιγμές που ο ερευνητής αισθάνεται την ανάγκη να καταρτίσει τον κατάλογο των προβλημάτων που πηγάζουν από το υλικό που οι επιμέρους έρευνες -ξένες ή δικές του- συσσώρευσαν, να προτείνει -έστω και προσωρινά- κάποιες λύσεις ή κατευθύνσεις για λύσεις, να διαρθρώσει την προβληματική σ’ ένα σύστημα αλληλουχιών για να προσπαθήσει να καθορίσει τη λειτουργία μέσα σ’ αυτό το σύστημα των παραγόντων μακρόχρονης ή συντομότερης διάρκειας ή ακόμα των σταθερών που συνοδεύουν το λαό μας στην ιστορική του πορεία. Να προτείνει τέλος κάποια ιεράρχηση των πολλαπλών αυτών παραγόντων που καθορίζουν το ιστορικό γίγνεσθαι.
Μικρή ιστορία της Μεσογείου 1 × €17.00
Στη μάχη του Μαραθώνα 1 × €9.00
Ηρακλής - οι άθλοι του δεν τελειώνουν ποτέ 1 × €7.70
Γιατί το Βυζάντιο 1 × €13.00
Ο Θησέας και ο Μινώταυρος, ο Μίνωας, η Πασιφάη, η Αριάδνη και ο Αιγέας 1 × €7.70
Ο Γλέζος, ο Πικάσο και μια πέτρα 1 × €13.50Υποσύνολο: €67.90
