Δια του ανά χείρας ούτως επιγραφομένου πονήματος, αναγνώστα, σκοπούμεν την διάσωσιν πολλών εθίμων του λαού της Κρήτης την αρχήν εχόντων από παλαιότατων χρόνων, και την ακριβεστέραν γνώσιν αυτών διά τους εκάστοτε επισκεπτόμενους την Νήσον του Μίνωος ευρωπαίους ηθογράφους φιλολόγους, οίτινες αγνοούντες παντελώς την γλώσσαν του λαού και παρ’ άλλων ελάχιστα μετ’ αυτού συγχρωτιζομένων τάς πληροφορίας λαμβάνοντες διαστρέφουσιν εν αγνοία τα πατριαρχικά των Κρητών έθιμα και ήθη.
Η Ευγενία Βεργίτση δεν πουλήθηκε στο σουλτανικό χαρέμι. Γόνος ευγενούς ρεθεμνιώτικης οικογένειας, ήταν ανάμεσα στα δέκα κορίτσια που στάλθηκαν από τον πορθητή του Ρεθύμνου Γαζή Χουσεΐν Πασά στο Σουλτάνο σαν δώρο από την αλωθείσα πόλη.
Και η τύχη της χαμογέλασε. Έγινε σουλτάνα καθώς και βαλιδέ σουλτάνα, δηλαδή βασιλομήτωρ σουλτάνα όταν στο θρόνο βρέθηκαν οι δυο της γιοι, διαδοχικά. Ο Σταυρινίδης αφηγείται ποια ήταν η ζωή μιας κοπέλας, από την τρυφερή ηλικία των πέντε με δέκα χρόνων κατά την οποία έμπαινε στο χαρέμι μέχρι την ενηλικίωσή της. Κάποιες κοπέλες γίνονταν ευνοούμενες, αλλά μία μόνο είχε την τύχη να γίνει σουλτάνα. Και η Ρεμπιά Γκιουλνούς ήταν ακόμα πιο τυχερή γιατί όχι μόνο την αγάπησε ο σουλτάνος, ο Μεχμέτ ΙV, αλλά του έδωσε και δυο γιους.
Ο Σταυρινίδης υποθέτει πώς ήταν η ζωή της στα πρώτα χρόνια της στο χαρέμι, από ιστορικές πληροφορίες για το πώς ήταν η ζωή των γυναικών εκεί, όμως από τη στιγμή που τα μάτια του σουλτάνου έπεσαν πάνω της έπεσαν πάνω της και άλλα μάτια, που την περιγράφουν και αφηγούνται για τη ζωή της. Ο Σταυρινίδης παραθέτει αρκετά αποσπάσματα, τόσο τούρκων όσο και ξένων που έτυχε να την γνωρίσουν· δηλαδή τι να τη γνωρίσουν, απλά να τη δουν από κοντά και να ακούσουν γι’ αυτήν. Παρακολουθώντας τη ζωή της μέχρι το θάνατό της παρακολουθούμε και την ιστορία της οθωμανικής αυτοκρατορίας τα ύστερα χρόνια του 17ου αιώνα και αρχές του 18ου.
Δεν έχουν μόνο οι άνθρωποι ιστορίες, έχουν και οι πόλεις τη δική τους που καταγράφεται στα μνημεία τους, αποτυπώνεται στην μνήμη των ανθρώπων, προσδιορίζει την πορεία και την εξέλιξή τους στο χρόνο. Η ιστορία συνήθως καταγράφει ηρωικά γεγονότα και, κατά κανόνα πράξεις σπουδαίων ανδρών. Είναι απρόσωπη και απαλλαγμένη από συναισθηματισμούς. Υπάρχει όμως και η λεγόμενη “μικρή ιστορία ” ο ηρωισμός των μικρών πράξεων, ο αγώνας της καθημερινής ζωής. Η πόλη μας έχει το προνόμιο να διαθέτει πλούσια ιστορία και στις δυο της εκδοχές. Έχει μακρά διαδρομή και μέσα από τις πολυποίκιλες μεταβολές της τύχης, γνώρισε στιγμές θριάμβου αλλά και ώρες δύσκολες. Περιόδους εξαιρετικής άνθησης των γραμμάτων και των τεχνών και διαδρομές σε σκοτεινές περιόδους.
Στ’ Ανώγεια, στους γάμους πηγαίνουν κανίσκι. Βάζουνε τα τρόφιμα σε μια σακούλα, τη σηκώνουνε στους ώμους και πάνε.
Παντρευόταν κάποιος που είχε γυρέψει τη Φράγκα, αλλ΄εκείνη ήταν δύσκολη και δεν ήθελε να παντρευτεί. Το κανίσκι έπρεπε να το πάει αυτή, που ήταν η πο μεγάλη, αλλά ήταν μαλωμένη με τον πατέρα της, είχε πεισμώσει και δεν ήθελε να πάει.
Λέει της Αλεξάντρας ο πατέρας της: “Πήγαινε να πεις της Φράγκας να σηκωθεί να πάρει το κανίσκι και να το πάει”. Της το λέει η Αλεξάντρα, αλλά εκείνη ήταν αμετάπειστη. “Πάρε το να το πας εσύ”, της λέει της Αλεξάντρας ο πατέρας της. Εκείνη ντύνεται, παίρνει το κανίσκι και το πάει. Όμως αισθανόταν άσχημα που το πήγαινει αυτή, η μικρότερη.
Επιμέλεια: ΣΤΥΛΙΑΝΟΣ ΑΛΕΞΙΟΥ
Το έμμετρο ερωτικό μυθιστόρημα «Ερωτόκριτος» γράφτηκε στις αρχές του ΙΖ’ αιώνα από τον Βιντσέντζο Κορνάρο, μέλος εξελληνισμένης βενετοκρητικής οικογένειας, με το όνομα του οποίου σώζονται και ιταλικά ποιήματα. […] Ο «Ερωτόκριτος» στην πλοκή του συνδυάζει στοιχεία του μεσαιωνικού μυθιστορήματος «Paris et Vienne», παρμένα από μια πεζή ιταλική μετάφραση, και στοιχεία από τους Ιταλούς αναγεννησιακούς επικούς, κυρίως τον Ariosto. Το ποίημα του Κορνάρου, γοητευτική σύνθεση ιδεών, συναισθημάτων, εικόνων, και ενός ακριβολόγου και σφριγηλού ύφους και στίχου, θεωρείται σήμερα ως μια από τις μεγαλύτερες δημιουργίες της Αναγέννησης σε πανευρωπαϊκή κλίμακα.
Ο ελέφαντας 1 × €9.00
Αιχμάλωτοι της γεωγραφίας 1 × €13.00
Γυναίκες στο κουρδικό κίνημα 1 × €15.00
Πότε διάβολος πότε άγγελος 1 × €14.00
Πολιτική Αγωγή 1 × €10.00
Το σύνδρομο της δικτατορίας 1 × €10.00
Οι καλύτερες ιστορίες με σκύλους και γάτες 1 × €10.00
Όταν έκλαψε ο Νίτσε 1 × €20.70Υποσύνολο: €101.70
