«Λατρεύω τα ψηλά τακούνια. Τα φτιάχνουν τόσο ψηλά τώρα! Ξέρετε, ήμουν πραγματικό pin-up girl. Αλλά pin-up girl του Παλαιού Καθεστώτος. Είχα δει ένα πορτρέτο της Δούκισσας του Λονγκβίλ, την ξέρετε;… Είχα αντιγράψει το φόρεμά της για να πάω σ’ έναν χορό μεταμφιεσμένων, μετά το ’κοψα πάνω απ’ το γόνατο και το φορούσα για φόρεμα κοκτέιλ με γόβες-στιλέτο. Όμως τα τακούνια κάποια στιγμή δεν μπορείς πια να τα φορέσεις. Το κορμί δεν τα θέλει πια… Απολαύστε όσο μπορείτε τα ωραία σας πόδια, αγαπητή μου… Πριν επιβάλλει το κορμί τους θλιβερούς του νόμους…»
Βασικό στοιχείο της δραματουργίας της Γιασμίνα Ρεζά είναι η εστίαση σε φαινομενικά ασήμαντα στοιχεία της πραγματικότητας, στις ελάχιστες εκείνες ρωγμές που γίνονται χάσματα και την καταβροχθίζουν. «Μου αρέσει να πηγαίνω από το πιο μικρό στο πιο μεγάλο», λέει η συγγραφέας, «γιατί πιστεύω πως η μεταφυσική του ανθρώπου δεν κρύβεται στις μεγάλες ηρωικές στιγμές. Η απόγνωση και τα μυστικά του κρύβονται στις αόρατες λεπτομέρειες, σ’ αυτές τις μόνιμες και ανεπαίσθητες χαραμάδες της καθημερινότητας».
Μέγιστη ανατόμος του ανθρώπινου ψυχισμού, η Γιασμίνα Ρεζά φωτίζει τις αδυναμίες και τις αντιφάσεις των ηρώων της, χωρίς να κρίνει ή να νουθετεί. Η ευφυΐα με την οποία περιγράφει την αγωνία που εμπεριέχεται σε κάθε είδους ψευδαίσθηση αγγίζει τον αναγνώστη-θεατή με τρόπο άμεσο και καταλυτικό. Η γραφή της, λαμπερή και κοφτερή σαν λεπίδα, προκαλεί το γέλιο αλλά και τη θλίψη για το παράλογο της ύπαρξης, ισορροπώντας αριστοτεχνικά ανάμεσα στη σοβαρότητα και την ελαφράδα, ανάμεσα στις επιθυμίες και τη ματαίωσή τους, τις ελπίδες και τις διαψεύσεις τους.
“Ο Άμλετ του Σαίξπηρ συγκροτήθηκε σαν δράμα εκδίκησης. Ο εκδικητής, ο ήρωας αυτού του δράματος εκδίκησης, δηλαδή η αποφασιστική φιγούρα, προβληματοποιήθηκε από τον ίδιο τον ποιητή σε τέτοιο βαθμό ώστε αυτός ο παράξενος εκδικητής έγινε -δικαίως- διάσημος όχι ως εκδικητής αλλά, αντιθέτως, ως ένας απελπισμένος και αβέβαιος για την εντολή εκδίκησης, προβληματικός ήρωας. Μόνο με την προβληματοποίηση του εκδικητή έγινε το έργο του Σαίξπηρ ό,τι είναι για μας σήμερα, δηλαδή κάτι τελείως διαφορετικό από ένα τυπικό δράμα εκδίκησης”.
Καρλ Σμιτ
Ο Καρλ Σμιτ με το δοκίμιό του Άμλετ ή Εκάβη (1956) παρέχει μια καινοτόμο ερμηνεία και ανάλυση για τη γνωστότερη σαιξπηρική τραγωδία, τον Άμλετ. Εξετάζοντας τη δημιουργία του θεατρικού δράματος και τη συνάφειά του με τον ιστορικό χρόνο οδηγείται σε συμπεράσματα τα οποία αφορούν την αισθητική διάσταση και συγχρόνως την υπερβαίνουν μέσω του εννοιολογικού εξοπλισμού του. Πρόκειται για ένα δοκίμιο το οποίο αναδεικνύει τον τραγικό μύθο του Άμλετ και συνάμα το πεπρωμένο του ευρωπαϊκού πνεύματος.
Ο τίτλος αυτού του βιβλίου προέρχεται από την ενθουσιώδη κριτική του Τάσου Λιγνάδη για την Άννα Συνοδικού, στην παράσταση της σοφόκλειας Ηλέκτρας που σκηνοθέτησε ο Μίνως Βολανάκης για το ΚΘΒΕ, την πρώτη χρονιά της Μεταπολίτευσης. Ο Λιγνάδης χειροκροτούσε το «πολύτιμο ηχείο» της φωνής της ηθοποιού, την «εικαστική παραστατικότητά» της, και το ηρωικό μεγαλείο που αυτά προσέδιδαν στον ρόλο, ως συστατικά μιας ερμηνείας «βασισμένη[ς] στο ένστικτο της ρωμέικης έκφρασης με παραδοσιακή θέρμη επικοινωνίας». Η Ηλέκτρα της Συνοδινού, κατέληγε ο Λιγνάδης, ήταν «μια γνώριμη κυρά της ιθαγένειάς μας».Τι κάνει αυτήν τη «ρωμέικη» Ηλέκτρα «γνώριμη» και «ιθαγενή»; Το πιο κρίσιμο: πώς η τραγωδία που αυτή εκπροσωπεί μας έγινε οικεία; Μέσα από ποιους μηχανισμούς η λεγόμενη «αναβίωση»–όρος που, σε αυτό το βιβλίο, θα μπαίνει πάντα σε εύγλωττα εισαγωγικά– οικειώθηκε το τραγικό θέατρο; Τα ερωτήματα θα μπορούσαν (και πρέπει) να μετατοπιστούν από το θέατρο στην πολιτική: πώς οι παραστάσεις αρχαίου δράματος στην Ελλάδα διαμόρφωσαν και συγχρόνως υπηρέτησαν την (εξ)οικείωση της Αρχαιότητας στη συλλογική συνείδηση; Πώς τα θεατρικά δόγματα συναρτήθηκαν με αντίστοιχα ιδεολογικά;Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που αυτό το βιβλίο διερευνά, εστιάζοντας σε κάποια ενδιαφέροντα πρόσωπα και επεισόδια της ιστορίας της νεοελληνικής «αναβίωσης» της αρχαίας τραγωδίας. Ο χρονικός ορίζοντάς τους απλώνεται από τις αρχές του 20ού αι. και τις απαρχές των νεοελληνικών παραστάσεων αρχαίου δράματος έως τις αρχές του 21ου, παρακολουθώντας την πορεία μέσα από την οποία το ελληνικό θέατρο εξοικειώθηκε με την τραγωδία και την οικειώθηκε ως μέρος ενός «εθνικής» εμβέλειας ρεπερτορίου και αφηγήματος.
Το «Παράδοξο…» θεωρείται (και είναι) ένα από τα κυριότερα κείμενα της θεατρικής αισθητικής. Της αισθητικής εν γένει. Αποτελεί, επιπλέον, μια από τις συστηματικότερες απόπειρες προσέγγισης του μυστηρίου της ηθοποιίας. Γι ‘ αυτό και τίθεται κατά καιρούς υπό την κριτική βάσανο των πρακτικών της σκηνής – καλή ώρα -, οι οποίοι καλούνται να απαντήσουν στο ευθέως ή εμμέσως διατυπούμενο ερώτημα: «Είναι έτσι όπως τα λέει ο Diderot; Τι λέτε εσείς που ζείτε τα πράγματα από πρώτο χέρι;». Νομίζω ότι μια τέτοια πρακτική χωλαίνει σε δύο τουλάχιστον σημεία. Πρώτον: αντιμετωπίζει το κείμενο του Diderot ως οιονεί επιστημονική πραγματεία, φιλοδοξώντας να την ελέγξει από τη σκοπιά της βιωματικής εμπειρίας. Δεύτερον: εκλαμβάνει τους ανθρώπους της σκηνής ως ειδήμονες, ή έστω γνώστες, και δη απαραιτήτως, αυτού που κάνουν. […] Πως; Το Παράδοξο… δεν είναι, για σας, επιστημονικό αντικείμενο; – θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος. Σπεύδω να απαντήσω: το Παράδοξο… είναι, κατά τη γνώμη μου, θεωρητικό κείμενο ιδεολογικού χαρακτήρα με φιλοδοξίες επιστημοσύνης.
Φρίντριχ Νίτσε, 'Δεν είμαι άνθρωπος, είμαι δυναμίτης'. Η βιογραφία 1 × €21.60
Ο άγγελος 1 × €18.00
Αφανισμός 1 × €20.00
1984 1 × €13.00
Κατάλογος απολεσθέντων 1 × €16.20
Τι συνέβαινε στον κόσμο ταυτόχρονα 1 × €12.00Υποσύνολο: €100.80
