Απόσταγμα, σχεδόν βιωματικό, από την πολύχρονη διδασκαλία μου στη Σορβόννη, το πόνημα αυτό απευθύνεται σε όσους από τους Νεοέλληνες ταλανίζονται με το πρόβλημα της ελληνικής ιστορικής συνέχειας και στους ξένους (κυρίως τους Δυτικοευρωπαίους και τους Αμερικάνους βλαστούς τους) που αρκούνται στην επιλεκτική γνώση του παρελθόντος τους.
Στόχος μου λοιπόν να βάλω, κατά το δυνατόν, έστω εκ του πλαγίου και λάθρα σχεδόν, το Βυζάντιο στη θέση που τα επιτεύγματά του μας υπαγορεύουν: να πω συνοπτικά, εννοώ, αυτά που το αναδεικνύουν ως την πρώτη ευρωπαϊκή αυτοκρατορία και που εξηγούν, όχι μόνο το πολιτιστικό μεγαλείο του (και αυτό ανεπαρκώς ακόμη γνωστό), αλλά και την ασυνήθη για παγκόσμια δύναμη (όπως ήταν κάποτε το Βυζάντιο) μακροβιότητά του.
Με αυτό το σκεπτικό ως προτεραιότητα, η επιλογή των θεμάτων που ανέπτυξα και ανέλυσα εδώ (πλην του ιστορικού πλαισίου που προτείνω σαν καμβά, θα έλεγα, του κεντήματος) σχετίζεται κυρίως με φαινόμενα μακράς διάρκειας, που μπορούν κάπως να ερμηνεύσουν αντιδράσεις ατομικές ή ομαδικές των Βυζαντινών απέναντι στις προκλήσεις του καιρού τους και ίσως και να εξηγήσουν το “Γιατί” της βυζαντινής πολιτικής εμβέλειας.
Ο τόμος αυτός είναι καρπός έντεκα συναντήσεων και συζητήσεων του Σταύρου Ζουμπουλάκη με τον Στρατή Μπουρνάζο. Οι δυο συνομιλητές συμφώνησαν εξαρχής να συζητήσουν, χωρίς συμβατικότητες, για θέματα που τους απασχολούν.
Το βιβλίο ξεκινάει με τα καλοκαίρια των παιδικών χρόνων και την περίοδο των σπουδών του Ζουμπουλάκη στην Αθήνα και στο Παρίσι, με τα διαβάσματα και τους δασκάλους του. Οι δυο συζητητές μιλάνε κατόπιν για το σχολείο, όπου ο πρώτος δούλεψε χρόνια, την εμπειρία της τάξης και της διδασκαλίας, την αντίληψή του για την εκπαίδευση, για την εποχή που υπήρξε διευθυντής της Νέας Εστίας, καθώς και για τα δύο ιδρύματα των οποίων είναι σήμερα επικεφαλής: τον Άρτο Ζωής και την Εθνική Βιβλιοθήκη. Τέλος, για ζητήματα γενικότερα και μεγάλα, όπως η αρρώστια και ο πόνος, η πίστη και η θρησκεία, ο εβραϊσμός και ο αντισημιτισμός, η πολιτική και η Αριστερά, η λογοτεχνία. Αναφέρονται σε προσωπικότητες γοητευτικές, όπως ο Άγγελος Ελεφάντης, ο Κορνήλιος Καστοριάδης και ο Ζήσιμος Λορεντζάτος.
Συζητώντας, ο Σταύρος Ζουμπουλάκης και ο Στρατής Μπουρνάζος βουτάνε στα βαθιά, αλλά και πλατσουρίζουν στον αφρό, στα καθημερινά. Πετάγονται, έτσι, κατά τη φράση του Βάρναλη (που χρησιμοποιεί και ο Παλαμάς για να εγκωμιάσει την ποίηση του πρώτου), “από την καβαλίνα του δρόμου στην κορφή της διπλανής ροδακινιάς”.
Χρονολογία Έκδοσης Νοέμβριος 2020
Αριθμός σελίδων 640
Διαστάσεις 21×14
α ΞΥΠΝΗΜΑΤΑ, κλασικό πλέον βιβλίο, που ενέπνευσε μια κινηματογραφική ταινία, διασκευάστηκε για το θέατρο και το ραδιόφωνο και αποτέλεσε θέμα για πολλά τηλεοπτικά ντοκυμαντέρ, είναι ο συγκλονιστικός απολογισμός της κατάστασης μιας ομάδας είκοσι ασθενών που έγιναν κατατονικοί από την επιδημία ύπνωσης που σάρωσε τον κόσμο αμέσως μετά τον Αʹ Παγκόσμιο Πόλεμο. Και οι είκοσι ασθενείς πέρασαν σαράντα χρόνια σε νοσοκομεία και ιδρύματα, ακίνητοι και άλαλοι. Και ενώ δεν τους έλειπε η συνείδηση του κόσμου γύρω τους, δεν εκδήλωναν κανένα ενδιαφέρον για ό,τι συνέβαινε σε αυτόν. Μέχρι που ο δρ Σακς το 1969 τους χορήγησε το τότε νέο φάρμακο L-DOPA, το οποίο τους έβγαλε –προσωρινά– από τον επί δεκαετίες λήθαργό τους.
Ο συγγραφέας διηγείται τις συγκινητικές ιστορίες των ασθενών αυτών και την εκπληκτική μεταμόρφωσή τους χάρη στη θεραπεία. Το βιβλίο, που ο W.H. Auden αποκάλεσε «αριστούργημα», είναι μια παθιασμένη εξέταση γενικότερων θεμάτων για την υγεία, την ασθένεια, τον πόνο, τη φροντίδα και την ανθρώπινη κατάσταση.
«Τα Ξυπνήματα προέκυψαν από την πολύ βαθιά σύνδεσή μου ως γιατρού και ανθρώπου, τη βαθύτερη που έχω βιώσει, με τους ασθενείς που συνάντησα και έζησα μαζί τους, στο νοσοκομείο του Μπρονξ, μερικοί από τους οποίους ήταν καθηλωμένοι, ακίνητοι, σε ένα είδος έκστασης, για δεκαετίες. Η ημικρανία ήταν ακόμα στον ιατρικό κανόνα, αλλά στο βιβλίο ξέφυγα προς όλες τις κατευθύνσεις – την αλληγορία, τη φιλοσοφία, την ποίηση…» – OLIVER SACKS
Τα Ξυπνήματα κυκλοφόρησαν πρώτη φορά το 1973. Το 1990 εκδόθηκαν αναθεωρημένα, με νέα κείμενα για τις θεατρικές διασκευές τους, όπως για το θεατρικό έργο που ενέπνευσαν στον Χάρολντ Πίντερ, το A Kind of Alaska, και για την ταινία “Ξυπνήματα”, με πρωταγωνιστές τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον Ρόμπιν Ουίλλιαμς
Το βιβλίο αυτό είναι αφιερωμένο στους τρεις πρώτους επάρχους της Άνδρου, τον Γεώργιο Κλήρη, τον Κωνσταντίνο Ράδο και τον Ήβο Ρήγα. Νέοι άνθρωποι που οραματίστηκαν την εθνική ανεξαρτησία και την απελευθέρωση, στρατεύτηκαν στα ιδανικά του Αγώνα, υπηρέτησαν τους θεσμούς που δημιούργησε η επανάσταση· και εμπνεύστηκαν από αυτούς. Κοινό τους σχολείο η Φιλική Εταιρεία· μια μαθητεία που ενώ τους σφράγισε και δημιούργησε δεσμούς ζωής, όφειλε να παραμείνει στο ημίφως ακόμη και μετά την εδραίωση της επανάστασης. Κοινό τους στοιχείο επίσης η θητεία ως επάρχων στην Άνδρο, ένα νησί που η πορεία του στα χρόνια της επανάστασης ήταν παρόμοια αλλά και διακριτή από τα άλλα νησιά του Αιγαίου. Οι έντονες πολιτικές διεργασίες και οι κοινωνικές αντιπαραθέσεις, η σχέση των προκρίτων της Άνδρου με την κεντρική διοίκηση και οι διαδικασίες ενσωμάτωσης, η είσπραξη και διαχείριση των φορολογικών προσόδων, αλλά και η καθημερινότητα των κατοίκων στα χρόνια της επανάστασης είναι μερικά από τα θέματα που ανοίγονται στη συζήτηση. Στο βιβλίο περιλαμβάνονται και 80 ανέκδοτα μέχρι σήμερα τεκμήρια που σχετίζονται με τη θητεία τους στην Άνδρο.
Ένας κόσμος γεμάτος… Ντίκενς 1 × €14.00
Τα πολλά πρόσωπα του Ροδόλφου Μπάτη 1 × €10.80
Η καταγωγή του Ισραήλ. 1 × €18.00
Τα σανδάλια 1 × €6.00
Τι συνέβαινε στον κόσμο ταυτόχρονα 1 × €12.00
Αβεσσαλώμ, Αβεσσαλώμ! 1 × €20.00
Η φάρμα των ζώων 1 × €10.00
Τα ελιξίρια του διαβόλου 2 × €18.00
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου 1 × €14.00
Στη μάχη του Μαραθώνα 1 × €9.00
Θόρυβος 1 × €28.00
Πλάτωνος Συμπόσιον 1 × €18.50Υποσύνολο: €196.30
