€30.00
Γεωργία – Κτηνοτροφία – Βιομηχανία – Διατροφή – Συγκοινωνίες – Υγεία – Κατοικία
Η έρευνα εις την Κρήτην είχε δύο αντικειμενικούς σκοπούς. Πρώτον να δοθή η απάντησις εις το ερώτημα: “κατά πόσον είναι δυνατή και πρακτικώς εφαρμόσιμος η εξύψωσις της στάθμης της ζωής” και δεύτερον να ευρεθούν τρόποι και μέθοδοι δια την εφαρμογήν της κτηθείσης ειδικότητος άλλων εκβιομηχανισθεισών χωρών, εις μίαν υποανάπτυκτον περιοχήν ως η Κρήτη, με τον καλύτερον τρόπον και με ελάχιστην ζημίαν εις βάρος της χώρας ταύτης. Εις μίαν χώραν ως η Κρήτη, όπου μόνον περιωρισμένα βασικά στατιστικά δεδομένα υπάρχουν, είναι δύσκολος η προσπάθεια προς εύρεσιν απαντήσεων εις τα ερωτήματα ταύτα.
Προς απόκτησιν επαρκούς και ακριβούς γνώσεως περί την μόρφωσιν και τον πολιτισμόν ενός λαού, δεν υπάρχει άλλος τρόπος παρά μακροχρόνιος διείσδυσις εις τα ήθη και έθιμα του λαού τούτου.
Καθ’ όλον το διάστημα της ερεύνης, δύο σκέψεις προεβάλλοντο σταθερώς:
Πρώτον ότι η μόνη διαρκής βοήθεια είναι η αυτοβοήθεια. Εκείνο το οποίον πράττουν οι Έλληνες και οι κάτοικοι της Κρήτης δια την Κρήτην, είναι απείρως σπουδαιότερον και διαρκέστερον απ’ ό, τι δύνανται να πράξουν οι έξωθεν. Η έρευνα κατηυθύνετο συγκεντρωτικώς επί της ευρέσεως τρόπων και μεθόδων δια των οποίων να ενισχύωνται και να ενθαρρύνωνται αι προσπάθειαι αύται των Κρητών και των Ελλήνων.
Κατά δεύτερον λόγον, ελήφθη πάντοτε υπ’ όψιν ότι εις μίαν τοιαύτην έρευναν, εκείνο το οποίον πρέπει να μας ενδιαφέρη πρωτίστως είναι αι ανθρώπιναι υπάρξεις, αι αξίαι, καθώς και ο τρόπος της ζωής αυτών. Εγένετο σαφώς αντιληπτόν, ότι η ζωή του Κρητικού λαού είναι εν αδιάσπατον σύνολον και ουχί σειρά ανεξαρτήτων τμημάτων. Αι αξίαι, τα ήθη και τα έθιμα, οι θεσμοί, αι σχέσεις, του τρόπου της ζωής καθώς και η πνευματική ανάπτυξις του λαού, είναι προϊόν μακράς ιστορίας.
“ΤΟ ΠΑΝΗΓΥΡΙ”:
Ο Άι Λιάς είναι ο άγιος ο νεφοκράτης. Αυτός φουσατεύει τα τάγματα τα σύννεφα, αυτός τα κυβερνά που θαμολήσουν τα νερά τους. Οι βροχάδες που θα μαλακώσουν τη γης για το γυνί, και που θα φουσκώσουν το σπόρο μες στο αυλάκι, και θα πρασινίσουν το χωράφι, είναι στον ορισμό του αγίου. Οι καιροί είναι οι καπετάνιοι του. Ο Βοριάς κι ο Νοτιάς, ο Λεβάντης κι ο Γαρμπής, ο Σιρόκος… Ο Βοριάς είναι που κάνει τους βαριούς χειμώνες, τις βροχάδες, τα χιόνια και το κρύο.
Ο Λεβάντης χύνει τάγρια νερά, νερά με το βουβαλοτούλουμο. Ο Σιρόκος, και κείνος νεροφόρος. Αργεί να βρέξει, μα όταν το γυρίσει, κάνει σύγκλυση και θεοποντή. Ο Νοτιάς φυσάει, ξεραίνει την πλάση χωράφια, αμπέλια, κηποπέρβολα. Μα όταν νοτά και βρέχει, χαρά στον κόσμο! Γιατί είναι όλο γλύκα, σαν κατασταθεί βροχάρης, το νερό του ζεστό, και μεγαλώνει τα σπαρτά. Αρχές του Μάρτη, στα στερνοχείμωνα, ο Νοτιάς παρακινάει τα κλαδιά να ροδαμίσουν, να βοσκηθούνε τα ζωντανά. Στην καρδιά του χειμώνα, πολεμάει το Βοριά το λύκο, λιώνει τα χιόνια, ζεστοκοπάει τον κόσμο. Βολές – βολές, ξεγελάει τα δέντρα να σκάσουνε τους κόμπους, η γης πετάει το γρασιδάκι, ανθίζουν οι λεμονιές. Ο Γαρμπής είναι ο καιρός ο κρύος. Νερό και χιόνι απόλιγο, μα περίσσιος ψόφος…
Μια ανέκδοτη μυστική έκθεση του 1783 Με χάρτη της Κρήτης και σχέδια των οχυρώσεων της.
Οι γνωστές μέχρι σήμερα ιστορικές πηγές, που αφορούν την πρώτη περίοδο της Τουρκοκρατίας στην Κρήτη (1669 – 1821) παρουσιάζουν πολλά κενά. (…) Η σημασία επομένως ανέκδοτων κειμένων, όπως η «Αναγνώριση της νήσου Κρήτης», που εντοπίσαμε στα Εθνικά Αρχεία της Γαλλίας και στα Ιστορικά Αρχεία του Στρατού Ξηράς στο Παρίσι και παρουσιάζουμε σ’ αυτό το βιβλίο, είναι προφανής. Η έκθεση αυτή ολοκληρώθηκε στις αρχές του 1784 από δύο απεσταλμένους της Γαλλίας, τον Μπονεβάλ και τον Ντυμά, που πήγαν στην Κρήτη στα τέλη του 1783. Σκοπός του ταξιδιού τους, το οποίο έγινε στα πλαίσια μυστικής αποστολής στο χώρο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, ήταν η συγκέντρωση πληροφοριών για τα οχυρά και τις στρατιωτικές δυνάμεις του νησιού, τη διοίκηση, τον πληθυσμό, τη γεωργική παραγωγή και γενικότερα την οικονομία.
Στ’ Ανώγεια, στους γάμους πηγαίνουν κανίσκι. Βάζουνε τα τρόφιμα σε μια σακούλα, τη σηκώνουνε στους ώμους και πάνε.
Παντρευόταν κάποιος που είχε γυρέψει τη Φράγκα, αλλ΄εκείνη ήταν δύσκολη και δεν ήθελε να παντρευτεί. Το κανίσκι έπρεπε να το πάει αυτή, που ήταν η πο μεγάλη, αλλά ήταν μαλωμένη με τον πατέρα της, είχε πεισμώσει και δεν ήθελε να πάει.
Λέει της Αλεξάντρας ο πατέρας της: “Πήγαινε να πεις της Φράγκας να σηκωθεί να πάρει το κανίσκι και να το πάει”. Της το λέει η Αλεξάντρα, αλλά εκείνη ήταν αμετάπειστη. “Πάρε το να το πας εσύ”, της λέει της Αλεξάντρας ο πατέρας της. Εκείνη ντύνεται, παίρνει το κανίσκι και το πάει. Όμως αισθανόταν άσχημα που το πήγαινει αυτή, η μικρότερη.
O Κωσταντής στάθηκε στην ακροχωραφιά, λεύτερος και μοναχός. Το ψήλωμα όπου βρισκόταν έβανε αποκάτω του τη βρύση του χωριού και την πλατεία όπου συνηθούσαν ναποσπερίζουν οι χωριάτες. Δυο-τρία κληματόδεντρα ισκιώνανε τον τόπο, κ’ είχαν κρεμασμένα από τις κλάρες τους κάτι θεόρατα τσαμπιά, που θέλαν ακόμα καιρό για να μαυρίσουν. Οι πέτρες και τα ξερόχορτα στους φράχτες σταλάζανε το μάλαμα του απόβραδου.
Ελληνική επανάσταση του 1821: τεκμήρια, αναψηλαφήσεις, ερμηνείες 1 × €7.70
Γιατί το Βυζάντιο 1 × €13.00
Μπίλι Σάμερς 1 × €17.00
Ο πρίγκιπας με το φλιτζανάκι 1 × €13.50
Λευτέρης και Ειρήνη 1 × €10.00
Ο μεγάλος περίπατος του Πέτρου 1 × €14.00
Η Αφροδίτη με τις γούνες 1 × €6.00
Διαλογος για την τέχνη και την πολιτική 1 × €7.65
Οδοντόκρεμα με χλωροφύλλη 1 × €9.00
Καπουτ 1 × €10.00Υποσύνολο: €107.85
