Η Φυγή
€11.70
«Ασφαλώς δε θα είμαι φτιαγμένος από στόφα ηρώων, γιατί απλούστατα ζω ακόμα, ενώ, όπως λένε, οι θεοί, που αγαπούν τους ήρωες, τους κάνουν να πεθαίνουν νέοι. Τέτοιες σκέψεις περνούν από τον νου μου τη στιγμή αυτή που θυμάμαι πως προ 50 ετών στη Μικρά Ασία, σε μία κατηφόρα συρτά με καμία δεκαριά άλλους, απομονωμένοι μες σ’ άγνωστον τόπο, τριγυρισμένοι από Τούρκους, μες στ’ άγρια μεσάνυχτα, κυλιόμαστε τρέχοντας απελπισμένοι σχεδόν προς την πιθανή κατεύθυνση που θα προχωρούσαν οι δικοί μας…».
Το βιβλίο του ?ημήτριου Κιουσόπουλου, που γράφτηκε το 1972, δεν αποτελεί μια νωπή μαρτυρία από τη Μικρασιατική Εκστρατεία. Γράφτηκε μισό αιώνα αργότερα, αποδεικνύοντας ότι η άμεση μαρτυρία και η μεταγενέστερη εξιστόρηση μπορούν να συνυπάρξουν στις σελίδες ενός βιβλίου. Ο συγγραφέας αποτυπώνει τη δική του μοναδική και αξιομνημόνευτη εμπειρία με ορισμένες μεταγενέστερες προσθήκες. Κρατάει σχεδόν αναλλοίωτη την αμεσότητα των περιγραφών, παρεμβάλλοντας συμπεράσματα για την ελληνική πολιτική κουλτούρα και τις χρόνιες ελλείψεις του ελληνικού κράτους από τότε μέχρι και σήμερα, τα οποία –πάνω από έναν αιώνα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή– παραμένουν δυστυχώς επίκαιρα. Η κριτική του για την απουσία δικαιοσύνης, την εκτεταμένη διαφθορά, τη δράση των εκμεταλλευτών του ανθρώπινου πόνου, το έλλειμμα αξιοκρατίας που είναι υπεύθυνο για τις μεγάλες εθνικές συμφορές μοιάζει να γράφτηκε χθες.
Ο ?. Κιουσόπουλος ανήκε σε μια γενιά Ελλήνων, γεννημένων γύρω στο 1900, που έζησε σχεδόν όλους τους μεγάλους πολέμους: τους Βαλκανικούς, τον Α΄ Παγκόσμιο πόλεμο, την εκστρατεία στην Ουκρανία, τη Μικρασιατική Εκστρατεία, τον Β΄ Παγκόσμιο, τον Εμφύλιο. Το συγκλονιστικό κείμενό του κρατά ακόμα τη μυρωδιά από την καθημερινή επαφή με τον θάνατο, τις στερήσεις και τις ταλαιπωρίες, που αποτέλεσαν μέρος και της δικής του, προσωπικής πορείας. Με χαρακτηριστική αμεσότητα, η πένα του και ο φορτισμένος συναισθηματικός του κόσμος ξεδιπλώνονται στο χαρτί και συνθέτουν με γλαφυρό τρόπο τις μέρες και τις νύχτες αυτού του έπους που παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι του σύγχρονου ελληνικού πεπρωμένου.