Κανένα προϊόν στο καλάθι σας.
Πίσω στην Αρχική
Η εξέλιξη των θεωριών της φυσικής
€17.00
Το βιβλίο αυτό αντιστοιχεί σε ένα μάθημα που δίδαξα κατά τη δεκαετία του ’80 επί έξι (ή επτά;) έτη στους τεταρτοετείς φοιτητές του Φυσικού τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών. Επρόκειτο για ένα μάθημα με ασαφή τίτλο και απροσδιόριστο περιεχόμενο. Επιχείρησα τότε να διαμορφώσω μια διδασκαλία ανάλυσης των θεμελίων της Φυσικής. Ποιο είναι όμως το νόημα και η χρησιμότητα ενός τέτοιου μαθήματος και, αντίστοιχα, του σημερινού βιβλίου;
Βάση της διδασκαλίας της Φυσικής είναι η ανάλυση των φυσικών θεωριών, η λύση προβλημάτων και η εξοικείωση με την πειραματική πρακτική. Εντούτοις, συνήθως οι φυσικές θεωρίες παρουσιάζονται ανιστορικά, ως δεδομένες, παγιωμένες αλήθειες, δημιουργήματα μεγαλοφυών φυσικών. Μια τέτοια ανιστορική παρουσίαση δεν διευκολύνει την προσέγγιση της επιστήμης ως πρακτικής που γίνεται στο χρόνο. Συνέπεια της μη ιστορικής προσέγγισης είναι να παρουσιάζεται συχνά η εξέλιξη της Φυσικής ως σειρά “παραδειγμάτων”, μη συγκρίσιμων, όπου το επόμενο διαψεύδει το προηγούμενο. Πρώτο λοιπόν πρόβλημα, η συγκρότηση μιας επιστήμης. Ταυτόχρονα, η μελέτη της εξέλιξης των θεωριών, η οποία δεν είναι μια ομαλή, σωρευτική διαδικασία, ή, αντίστροφα, σημαδεύεται από τομείς και ρήξεις. Πώς γεννιέται, λοιπόν, και πώς εξελίσσεται μια επιστήμη; Και σε τι πραγματικότητες αντιστοιχούν οι φυσικές θεωρίες; Εδώ ανακύπτει το πρόβλημα της μελέτης των θεμελίων και αντίστοιχα το πρόβλημα της επιστημονικής αλήθειας. Η σωρευτική αντίληψη αδυνατεί να αναδείξει τη δυναμική του επιστημονικού γίγνεσθαι και συνεπώς τη σχέση αντικειμενικότητας και σχετικότητας της επιστημονικής αλήθειας. Η αντίληψη της ασυνέχειας, των τομών κ.λπ., εξάλλου, δεν συλλαμβάνει την ιστορία της επιστήμης ως διαδικασία υπέρβασης, ή γνωσιακής, επιστημικής μεταλλαγής. Η αντίληψη αυτή οδηγεί σε έναν γνωσιολογικό σχετικισμό. Έτσι, η ανάδειξη των θεμελίων εμπλέκεται σε γενικότερες ιδεολογικές διαμάχες. […]
(από τον πρόλογο του συγγραφέα)
Σχετικά προϊόντα
- Θετικές Επιστήμες
Logicomix
€24.30Το “Logicomix”, που ολοκληρώθηκε ύστερα από πέντε χρόνια δουλειάς, υπογράφουν ο Απόστολος Δοξιάδης, συγγραφέας του διεθνούς μπεστ-σέλερ “Ο θείος Πέτρος και η εικασία του Γκόλντμπαχ” -του βιβλίου που χαρακτηρίστηκε από την “Independent” ως “η γένεση του είδους της μαθηματικής λογοτεχνίας”- και ο φημισμένος θεωρητικός της πληροφορικής, καθηγητής του Πανεπιστημίου του Μπέρκλεϊ, Χρίστος Χ. Παπαδημητρίου, ενώ τα σκίτσα και το χρώμα είναι του Αλέκου Παπαδάτου και της Annie Di Donna, καλλιτεχνών του κινούμενου σχεδίου που επιστρέφουν στην πρώτη τους αγάπη, τα κόμικς. Tο βιβλίο είναι μυθιστόρημα μαζί και κόμικς, ιστορία και μυθοπλασία, παραμύθι και δοκίμιο. Μια παρέα φίλων στη σύγχρονη Αθήνα -που δεν είναι άλλη από τους δημιουργούς του βιβλίου- προσπαθεί ταυτόχρονα να αφηγηθεί και να καταλάβει τη μεγάλη περιπέτεια της Λογικής (της αναζήτησης των θεμελίων των μαθηματικών), περιπέτεια που σημάδεψε ανεξίτηλα την εποχή μας. Είναι άραγε, όπως λέει ένας από αυτούς, μια ιστορία τραγική, μεγέθους μάλιστα αρχαίας τραγωδίας; Ή, όπως πιστεύει ένας άλλος, μια εντελώς αισιόδοξη περίπτωση; Στο “Logicomix”, οι αποστάσεις καταργούνται. Καλύπτοντας μια διάρκεια έξι δεκαετιών, το βιβλίο αφηγείται με τελείως πρωτότυπο τρόπο την επική ιστορία μιας αναζήτησης της οποίας οι περισσότεροι ήρωες πλήρωσαν βαρύ τίμημα για τη γνώση, φτάνοντας συχνά μέχρι την τρέλα. Το ρόλο του αφηγητή έχει ο πιο συναρπαστικός χαρακτήρας της ιστορίας, ο μεγάλος μαθηματικός και φιλόσοφος Μπέρτραντ Ράσελ. Με βάση τη δική του ζωή, βλέπουμε την ιστορίας της αναζήτησης των θεμελίων μέσα από τις συναισθηματικές καταιγίδες, τα δραματικά ιστορικά γεγονότα και τις ιδεολογικές διαμάχες που την έθρεψαν. Οι περιπέτειες των μεγάλων διανοητών που πρωταγωνιστούν στην αναζήτηση, του Φρέγκε, του Χίλμπερτ, του Πουανκαρέ, του Βίτγκεντσταϊν, του Γκέντελ και του Τούριγνκ, ζωντανεύουν μέσα από τις σχέσεις τους με τον Ράσελ και τη δική του παθιασμένη ενασχόληση την αναζήτηση, και οδηγούνται μέσα από τη σχέση τους μαζί του στην κορύφωση, που συμπίπτει με την πιο δραματική στιγμή στην ιστορία του εικοστού αιώνα.
- Θετικές Επιστήμες
Το γνώθι σαυτόν στη μεταγονιδιωματική εποχή
Τι πληροφορίες δίνει το γονιδίωμά μας για την υγεία και την ασθένεια€12.60– Τι είναι το γονιδίωμα;
– Τι είδους ποικιλομορφία το χαρακτηρίζει;
– Πώς διαμορφώνεται κάθε άνθρωπος βάσει της μοριακής ιδιαιτερότητας του γονιδιώματός του;
– Πόσο σημαντικές είναι οι γονιδιωματικές παραλλαγές για την εμφάνιση γενετικών ασθενειών και την εκδήλωση προδιάθεσης σε κλινικές καταστάσεις και χαρακτηριστικά;
– Ποιο είναι το γενετικό υπόβαθρο των ασθενειών;
– Μπορεί η εμφάνισή τους να ερμηνευθεί εξελικτικά;
– Είναι άραγε ο καρκίνος μια γονιδιωματική πάθηση;
– Και εντέλει, πόσο σημαντικές για την υγεία και την ασθένεια είναι οι πληροφορίες που αποκομίζουμε από το γονιδίωμα;
Το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας πραγματεύεται όλα αυτά τα -σημαντικά για τη ζωή κάθε ατόμου, αλλά και ολόκληρου του ανθρώπινου είδους- ερωτήματα και προσπαθεί να δώσει απαντήσεις με βάση τις γνώσεις που διαθέτουμε σήμερα. Στο βιβλίο χρησιμοποιούνται ως παραδείγματα περίπου πενήντα μικρές ιστορίες, που σκοπό έχουν να βοηθήσουν τον αναγνώστη να κατανοήσει καλύτερα τον θαυμαστό κόσμο του γονιδιώματος, αλλά και να λειτουργήσουν ως εφαλτήριο για περαιτέρω αναζήτηση και ενημέρωση.
Στην πορεία για την κατανόηση της κρυμμένης αλήθειας, η επιστημονική γνώση διαρκώς εμπλουτίζεται, αναθεωρείται και κάποτε οδηγείται σε κοινούς τόπους – πάντα μέσα από τη γόνιμη αντιπαράθεση. Οι ιστορίες του βιβλίου βασίζονται στις γνώσεις που έχουμε σήμερα· όπως, όμως, λέει ο Σαίξπηρ στην Τρικυμία: «Ό,τι είναι παρελθόν, είναι πρόλογος». Η έκδοση αυτή, λοιπόν, παραδίδεται στο αναγνωστικό κοινό με κάποιο δέος – το δέος που πηγάζει από τον βαθμό της αγνωσίας μας. - Δοκίμιο
Homo Deus
Μια σύντομη ιστορία του μέλλοντος€24.00Στα έργα επιστημονικής φαντασίας, οι άνθρωποι πολεμάνε τις μηχανές στο όνομα της ελευθερίας και της ατομικότητας, όμως αυτοί οι ανθρωπιστικοί μύθοι είναι από καιρό ξεπερασμένοι.
Μπορεί η νεωτερική εποχή να έβαλε τον άνθρωπο στη θέση του Θεού, μπορεί τον προηγούμενο αιώνα η ανθρωπότητα να έθεσε υπό έλεγχο το λιμό, τις επιδημίες και τον πόλεμο σήμερα όμως, που έχει βαλθεί να νικήσει τα γηρατειά και το θάνατο και να βρει το κλειδί της ευτυχίας, νέες θεϊκές δυνάμεις δημιουργίας και καταστροφής παίρνουν τη σκυτάλη. Όσο αποκωδικοποιούμε τη δομή του εγκεφάλου και τον γενετικό μας κώδικα χάρη στη βιοτεχνολογία, την τεχνητή νοημοσύνη και την επεξεργασία Μεγάλων Δεδομένων, η αυθεντία θα περνάει σε εξωτερικούς αλγόριθμους και οι περισσότεροι άνθρωποι θα γίνονται οικονομικά και πολιτικά ανίσχυροι. Όταν το έξυπνο κινητό μου θα με γνωρίζει καλύτερα απ’ ό, τι εγώ και ο Μεγάλος Αδελφός θα μπορεί να παίρνει τις καλύτερες αποφάσεις για λογαριασμό μου, οι δημοκρατικές εκλογές, η ελεύθερη αγορά και οι ίδιοι οι άνθρωποι θα είναι εξίσου παρωχημένοι με τα πέτρινα μαχαίρια και τις κασέτες ήχου. Αν ο 19ος αιώνας, με τη Βιομηχανική Επανάσταση, έφερε την εργατική τάξη, ο 21ος θα δημιουργήσει μια νέα τεράστια “άχρηστη τάξη”.
Μετά από 50.000 χρόνια, ο Χόμο σάπιενς (έμφρων άνθρωπος) θα δώσει τη θέση του στον Χόμο ντέους (άνθρωπο-θεό) κι ο κόσμος θα αποκτήσει νέους αφέντες. - Θετικές Επιστήμες
Η γονιδιακή μηχανή
€14.40Η ιστορία αυτή είναι η προσωπική εξιστόρηση των εμπειριών που αποκόμισε ο συγγραφέας ως φοιτητής, καθηγητής και ενθουσιώδης πειραματιστής που προσπαθεί να κατανοήσει πώς τα κύτταρα εκπληρώνουν μία από τις πλέον αρχέγονες και θεμελιώδεις λειτουργίες: τη σύνθεση των πρωτεϊνών. Μέσα από την οπτική του μετανάστη στην Αμερική και αργότερα στην Αγγλία, αλλά και του φυσικού που εισδύει στον κόσμο της βιολογίας, η ιστορία του αποτυπώνει τα συναισθήματα ενός «ξένου» που λαχταρά να γίνει μέρος του επιστημονικού και κοινωνικού κόσμου τον οποίο παρατηρεί.
Υπάρχει, όμως, και η καθαυτό επιστημονική ανακάλυψη: οι δομές της βιολογικής μηχανής που διαβάζει τον γενετικό κώδικα και μεταφράζει την αλληλουχία των νουκλεοτιδίων του σε αλυσίδες αμινοξέων οι οποίες συγκροτούν όλες τις –απαραίτητες για τη ζωή στον πλανήτη– πρωτεΐνες. Το ριβόσωμα, που αποτελείται από μία μεγάλη και μία μικρή υπομονάδα, αναδεικνύεται εδώ σε όλο του το μεγαλείο: η ερευνητική δουλειά του συγγραφέα αποκάλυψε το μοριακό υπόβαθρο του μηχανισμού αποκωδικοποίησης της μικρής ριβοσωματικής υπομονάδας, αλλά και το πώς διάφορα αντιβιοτικά εμποδίζουν τη λειτουργία του βακτηριακού ριβοσώματος εξαλείφοντας έτσι τις μικροβιακές μολύνσεις. Η διαδικασία προσδιορισμού της υπομονάδας αυτής, από τις αρχικές προσπάθειες με τα επιμέρους δομικά στοιχεία, μέχρι τις κατοπινές, ηρωικές απόπειρες καθαρισμού και κρυστάλλωσης ολόκληρης της μικρής υπομονάδας, είναι μια συναρπαστική ιστορία επινοητικότητας, τύχης και, τελικά, επιτυχίας.
Από τον πρόλογο της Jennifer Doudna,
Βραβείο Νομπέλ Χημείας 2020«Το ριβόσωμα είναι ο κεντρικός επεξεργαστής που αποκωδικοποιεί τον παγκόσμιο κώδικα της ζωής, και η ιστορία της κατανόησής του είναι παρόμοια με εκείνη του DNA. Το λεπτομερές και πληθωρικό χρονικό που μας δίνει εδώ ο Βένκι Ραμακρίσναν έχει την ίδια αφοπλιστική ευθύτητα με τη Διπλή έλικα του James Watson. Ο συγγραφέας μιλάει με ειλικρίνεια για την ανταγωνιστική φιλοδοξία που λειτουργούσε ως κίνητρό του, καταθέτοντας συνάμα κάποιες εξαιρετικά εύστοχες σκέψεις για την εν δυνάμει φθοροποιό επίδραση των μεγάλων βραβείων. Η γονιδιακή μηχανή θα διαβαστεί ξανά και ξανά, ως ένα σημαντικό τεκμήριο στην ιστορία της επιστήμης.»
Richard Dawkins
