€11.00
τη σύντομη αυτή πνευματική αυτοβιογραφία, ο Μπερλίν εκθέτει με απλότητα και σαφήνεια τις καταβολές της σκέψης του, την απομάκρυνση από την αναλυτική φιλοσοφία και τη στροφή προς την ιστορία των ιδεών, την ενασχόλησή του με τον Μαρξ, με τον Βίκο, με τους Γερμανούς ρομαντικούς, με τον Διαφωτισμό και τους κριτικούς του, και αναπτύσσει τις βασικές φιλοσοφικές αλλά και βιωματικές αρχές με τις οποίες πορεύτηκε σε όλη του τη ζωή: τον φιλελεύθερο και ανεκτικό πλουραλισμό, την εννοιολογική πολλαπλότητα της ελευθερίας, την επιφύλαξη απέναντι σε κάθε απόλυτο ιδεώδες.
Στα τέλη του 1835, ύστερα από ένα τρικυμιώδες ταξίδι, αποβιβάζεται στην Πάτρα μια αλλόκοτη προσωπικότητα. Πρόκειται για τον πρίγκιπα Χέρμαν φον Πύκλερ-Μούσκαου, μια από τις μεγαλύτερες ευρωπαϊκές διασημότητες εκείνης της εποχής. Ξακουστός ταξιδιωτικός συγγραφέας —ιδίως ύστερα από τη διθυραμβική κριτική που δημοσίευσε ο Γκαίτε για το πρώτο του βιβλίο—, κηποτέχνης διεθνούς φήμης, αντικείμενο πόθου των γυναικών της καλής κοινωνίας παντού στην Ευρώπη, παροιμιώδης μπον βιβέρ, ο Πύκλερ-Μούσκαου θα μείνει ένα χρόνο στη βαυαροκρατούμενη Ελλάδα και θα ταξιδέψει σε ολόκληρη σχεδόν την επικράτειά της, καταγράφοντας τις εντυπώσεις του σε ένα γλαφυρό ημερολόγιο, που κινείται στο όριο μεταξύ της πλέον ρεαλιστικής περιηγητικής καταγραφής και της καθαρής λογοτεχνίας. Υιοθετώντας την αφηγηματική περσόνα του ηδονοθήρα κυρίου Φον Ρόζενμπεργκ και ένα ανάλαφρο ύφος παρωδίας, σκηνοθετεί το ταξίδι του σαν μια πορεία παθών και δοκιμασιών σε ένα νεότευκτο κράτος που βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ της Δύσης και της Ανατολής, του ένδοξου παρελθόντος και το μίζερου παρόντος, της υπανάπτυξης και της αναγέννησης. Αυτό που αποκομίζει ο αναγνώστης από το κείμενό του είναι ένα συναρπαστικό καλειδοσκοπικό πανόραμα στο οποίο συμφύρονται λυρικές περιγραφές της ελληνικής φύσης, περιγραφές των αρχαιολογικών καταλοίπων της ένδοξης αρχαιότητας, αλλά και του νεότερου παρελθόντος, γλαφυρά πορτρέτα σημαντικών ιστορικών προσωπικοτήτων (παλαίμαχοι αγωνιστές, φιλόδοξοι Έλληνες και ξένοι πολιτικοί, ο Όθων και η αυλή του κ.ά.), ιστορικά ανέκδοτα, χρονικά της κοσμικής ζωής της καλής κοινωνίας, στιγμιότυπα του καθημερινού βίου του απλών ανθρώπων στις πόλεις και στα χωριά, εκτιμήσεις και απόψεις για την τρέχουσα κατάσταση και τις προοπτικές του νεαρού κράτους, και πίσω απ’ όλα αυτά το προσωπικό βίωμα μιας μοναδικής προσωπικότητας που εμφορούνταν από την επίγνωση ενός αριστοκρατικού κόσμου που σιγά σιγά χανόταν και τη διαίσθηση ενός αναδυόμενου νεωτερικού κόσμου, που αναζητούσε την ταυτότητά του.
Η έκδοση περιλαμβάνει εκτενή σχολιασμό πάνω σε ζητήματα προσωπογραφικά, γεωγραφικά, αρχαιολογικά, ιστορικά και λογοτεχνικά.
… ξύπνησε πρώιμα τ’ αγρίμι μέσα μου. Θεωρώντας πως ήταν πολύ νωρίς ακόμη και οι συνθήκες δεν είχαν ωριμάσει για «πονηρά» σχέδια, το κράταγα με μεγάλη δυσκολία σε τεχνητή καταστολή κι εκείνο έδειχνε κατανόηση. Μα σαν ξύπναγε, σήκωνε τον κόσμο στο ποδάρι. Τα ουρλιαχτά του ήταν ο δικός του βασανιστικός λόγος που έλεγε όσα δεν μπορούν χίλιοι σοφοί. Μου τρυπούσε τα μελίγγια, με κυρίευε ολοκληρωτικά. Αδυνατούσα να το κρύψω. Ήταν ορατό σε κάθε μου κίνηση. Στο βάδισμά μου, στο βλέμμα μου, στο λόγο μου. Ζητούσε επιτακτικά, εδώ και τώρα, το δικαίωμά του στην ελευθερία κι άντε να το σωπάσω. Πώς να συγκρατηθεί η θέληση για ζωή; Τούτο το ζουλάπι δεν έλεγε να προσκυνήσει την αλυσίδα. Μου απαγόρευε να ζήσω και πολύ περισσότερο να αποδεχτώ ως φυσιολογική κατάσταση την αιχμαλωσία. Με κρατούσε σε συνεχή εγρήγορση, ψάχνοντας αδιάκοπα μια δίοδο διαφυγής. Να σκάψει, να κόψει κάγκελα, να βάλει φουρνέλο στα ντουβάρια, να φτιάξει μια σκάλα να ανεβεί στ’ άστρα, μέχρι να ανακαλύψει τη μεγάλη έξοδο. Να απαλλαγεί απ’ τον κυκλωτικό χορό των βρικολάκων που στήναν ολόγυρα τ’ ανθρώπινα βαμπίρ. Ώσπου να βρεθεί έξω εκεί, μακριά. Να ‘χει στα ποδάρια του τη φυλλωσιά του δάσους, στα πνευμόνια του τον καθάριο βουνίσιο άνεμο και να αφουγκράζεται τον αντίλαλο της φωνής του στην αστροφεγγιά
Υπήρξαν στιγμές που έζησα έξω από τον εαυτό μου’ υπήρξαν στιγμές που έζησα τη ζωή των άλλων. Απ ‘όσα έγραψα σ’ αυτές τις σελίδες θα σκορπίσουν εξάπαντος, πολλά-όπως συμβαίνει με τα δέντρα τον Οκτώβρη και στον καιρό τους με τα σταφύλια-τα κίτρινα φύλλα θα πεθάνουν και τα σταφύλια θα ξαναζήσουν στο ευλογημένο κρασί .Η ζωή μου στάθηκε μια ζωή που φτιάστηκε από όλες τις ζωές: τις ζωές του ποιητή.
Ο καραγκιοζοπαίχτης και οικοδόμος Σωτήρης Ευγενίου Σπαθάρης (1887-1974) είναι ο πρώτος Έλληνας λαϊκός καλλιτέχνης που έγραψε εκτενή κείμενα για τη ζωή του και για την τέχνη του. Ξεχωριστά, απολαυστικά και από πολλές απόψεις χρήσιμα τα κείμενα αυτά, πολύ ενδιαφέρουσα η ιστορία της συγγραφής τους, μεγάλη η περιπέτεια των χειρογράφων που τα διασώζουν.
Τα “απομνιμονέματά” του τα έγραψε ο Σπαθάρης τρεις φορές: μία το 1944, μία από το 1950 ως το 1955, και μια τρίτη από το 1957 ως το 1959. Η τελευταία εκδοχή, γραμμένη επειδή τα προηγούμενα χειρόγραφα είχαν χαθεί, εκδόθηκε στις αρχές του 1960, “λογοκριμένη” όμως και με γλωσσικές επεμβάσεις αρκετές. Τώρα τα χαμένα χειρόγραφα βρέθηκαν και στον παρόντα τόμο εκδίδονται για πρώτη φορά οι δύο παλαιότερες και πολύ αξιολογότερες μορφές του σπουδαίου αυτού έργου. Είναι ένας “άλλος” Σπαθάρης: η γλώσσα διαφέρει, μεγαλύτερο διάστημα καλύπτεται, άγνωστα από αλλού επεισόδια εμφανίζονται, άλλα, γνωστά, περιγράφονται ζωηρότερα και εκτενέστερα. Ειλικρινής και έντιμος αφηγητής μοιάζει αυτός ο χαρισματικός και φιλότιμος αλλά και δύσκολος και σκληρός άνθρωπος, καθώς μάς μιλά για τις αδυναμίες και τις αποτυχίες του με την ίδια ενάργεια και γλαφυρότητα που παρουσιάζει τα προτερήματα και τις επιτυχίες του.
Πέρα από την αξία που έχουν ως πολύτιμη πηγή για την ιστορία του ελληνικού θεάτρου σκιών, αλλά και για τον τρόπο που βίωνε τη “μεγάλη ιστορία” ένας εκπρόσωπος των φτωχών λαϊκών στρωμάτων της πρωτεύουσας, τα απομνημονεύματα του Σπαθάρη, που εκδίδονται εδώ χωρίς περικοπές και γλωσσικές επεμβάσεις, αποτελούν σημαντικότατο μνημείο λόγου. Πόσοι φορείς της προφορικής παράδοσης, που δεν διάβαζαν και με δυσκολία έγραφαν, θέλησαν και κατόρθωσαν να συντάξουν τόσο μεγάλα αυτοβιογραφικά κείμενα στη χώρα μας αλλά και αλλού;
Στην εισαγωγή του επιμελητή της έκδοσης Γιάννη Κόκκωνα, πέρα από τα εντελώς απαραίτητα βιογραφικά στοιχεία του Σπαθάρη, θα βρει ο αναγνώστης την ιστορία της συγγραφής των κειμένων, των προσπαθειών για την έκδοσή τους και της τύχης των χειρογράφων. Κάμποσα συμπληρωματικά κείμενα και παραλλαγές ορισμένων αφηγήσεων που σώθηκαν, μαζί με άλλα κείμενα του συγγραφέα μας δημοσιευμένα σε περιοδικά και εφημερίδες από το 1945 ως το 1965, έχουν μπει σε τέσσερα παραρτήματα. Επεξηγηματικά σχόλια, γλωσσάρι και ευρετήριο συμπληρώνουν τον τόμο, ενώ η προερχόμενη από διάφορες πηγές διάσπαρτη εικονογράφηση υποστηρίζει, τρόπον τινά, οπτικά την αφήγηση.
Θεωρία του κινηματογράφου 1 × €14.00
Το σπίτι της σιωπής 1 × €18.00
Το οχυρό 1 × €13.50
Ηρακλής - οι άθλοι του δεν τελειώνουν ποτέ 1 × €7.70
Ιστορίες της Αυλής Ιστοριογραφία, θεσμοί και κοινωνία στη Γαλλία του 17ου αιώνα 1 × €11.70
Ο τυφλός με τον λύχνο 1 × €11.50Υποσύνολο: €76.40
