€9.00
ο κείμενο που ακολουθεί δεν απαντά στο τι συνέβη, στα μεγάλα γιατί, πως και εάν της Ιστορίας, ούτε καταπιάνεται με το να οριοθετήσει την περιοχή μεταξύ ελευθερίας και αναγκαιότητας. Είναι η προσωπική μαρτυρία ενός αγωνιστή σε μια από τις πιο ταραγμένες περιόδους της Νεότερης Ιστορίας μας. Το παρελθόν που αναδύεται μέσα από αυτή την κατάθεση ψυχής είναι μια συνιστώσα αξιών, θεσμών και προτύπων μιας χώρας, όπως την έζησαν οι παππούδες και οι γονείς μας, αλλά και ως έναν βαθμό και εμείς οι απόγονοί τους. Αναδεικνύει το μεγαλείο ψυχής, τις αρετές, τις αξίες και τα ιδανικά μιας γενιάς που σχεδόν έχει σβήσει. Αλλά και την τραγωδία μιας χώρας που πέρασε από την εποποιία, στο διχασμό και την τιμωρία […]
Τα όσα μαρτυρούνται στις επόμενες σελίδες επιβεβαιώνουν με τον πιο γλαφυρό τρόπο τη ρήση του Αντόνιο Γκράμσι: Οι μαχητές δεν πρέπει να ελεεινολογούν τη μοίρα τους, επειδή πάλεψαν όχι γιατί τους εξανάγκασε κανείς, αλλά γιατί το θέλησαν οι ίδιοι συνειδητά.
Σ’ αυτούς, σημερινούς και μελλοντικούς, αφήνεται παρακαταθήκη το κείμενο της μαρτυρίας
Διαθεσιμότητα: 1 σε απόθεμα (επιπλέον μπορεί να ζητηθεί κατόπιν παραγγελίας)
«Πού πας, Ελένη, από βραδιού, πού πας τώρα το βράδυ;»
«Πάου στη θεια μου τη Γιαννού, πάου να νυχτονέσω,
να γνέσω τα βαμβάκια μου, να ξάνω τα μαλλιά μου,
να φτιάσω μπόλια του γαμβρού, της πεθεράς μαντίλι,
να φτιάσω του Λιμάζαγα ένα χρυσό μεϊτάνι».
Πρόκειται για ένα στοχαστικό ταξίδι με οδηγό την ακαταμάχητη ανάγκη εξερεύνησης των ριζών σε μια ορεινή κοινότητα της Πελοποννήσου. Η τυχαία ανακάλυψη ενός πάκου εγγράφων στο πατρικό του σπίτι στην Πάτρα οδηγεί τον συγγραφέα σε μια αναζήτηση βάθους επτά γενεών. Ανάμεσα στα χαρτιά βρίσκεται το εκκλησιαστικό επιτίμιο που αφορά την καταδίκη των εμπρηστών ενός πύργου στο Λειβάρτζι των Καλαβρύτων, εκεί όπου λίγο πριν από το 1821 πλέχτηκε το ειδύλλιο δύο αλλοθρήσκων: της Ελένης, κόρης του άρχοντα Κυρ-Χριστόδουλου, και του Ελμάζ-αγά της Μοστενίτσας.
Η Ελένη υπερασπίστηκε το αίσθημά της ξεστομίζοντας το αδιανόητο για την εποχή «Άντρα χρώσταγα, άντρα πήρα», προκαλώντας την αποχώρηση του πατέρα της από το αξίωμα του προεστού αλλά και τη φοβερή κατάρα της μάνας της. Λίγα χρόνια αργότερα, στις 16 Μαρτίου του 1821, ο ξάδελφος της αρχοντοπούλας οπλαρχηγός Δημητράκης Ινταρές κατακαίει τον πύργο του αγά στη Μοστενίτσα.
Τα πρόσωπα ακολούθησαν στη συνέχεια τις δικές τους διαδρομές στον χάρτη της ιστορίας. Τα ίχνη τους κρύβουν εκπλήξεις και νέους συμβολισμούς, σε μια εποχή που το ενδιαφέρον στρέφεται ξανά στους παλιούς μύθους.
Κλειδί της αναψηλάφησης αποδεικνύεται το δημοτικό τραγούδι του Λιμάζη, ευρέως διαδεδομένο ως και τον Πόντο. Το περιεχόμενο και ο συμβολισμός του λειτούργησαν επί χρόνια για όποιον ήθελε να θυμάται την αναγεννητική δύναμη που κρύβει η συνάντηση αλλότριων κόσμων.
Ο Ντάνιελ μεγαλώνει ακούγοντας διαρκώς από τους συγγενείς του – Εβραίους μετανάστες από το μακρινό Μπόλεχοφ της Ουκρανίας– πόσο μοιάζει στον μακαρίτη θείο Σμιλ. Μεγαλώνει ακούγοντας επίσης τις οικογενειακές ιστορίες του πληθωρικού παππού του, από τις οποίες όμως ο θείος Σμιλ απουσιάζει παντελώς. Το μόνο που γνωρίζει για τον αμνημόνευτο θείο, τη γυναίκα και τις τέσσερις όμορφες κόρες του είναι ότι «τους σκότωσαν οι ναζί». Ενήλικος πια, παρακινούμενος από το ένστικτο του «ιστορικού της οικογένειας» και από τη φρικτή υποψία ότι η σιωπή του παππού του υποκρύπτει μια ιστορία αδελφικής προδοσίας, θα ξεκινήσει τη δική του οδύσσεια ανά τον κόσμο για να τρυγήσει από τους λιγοστούς πια γέροντες, πρώην κατοίκους του Μπόλεχοφ –όσους επέζησαν του Ολοκαυτώματος– τις τελευταίες τους αναμνήσεις για τον Σμιλ και τη μοίρα του, για τον θάνατο αλλά και τη ζωή των Εβραίων της Ευρώπης.
«Ένα εντυπωσιακό ταξίδι ανακαλύψεων, απογοητεύσεων και ασύλληπτων συμπτώσεων. Ο Μέντελσον κατασκευάζει μια περίτεχνη κυκλική αφήγηση. Η τεχνική αποδίδει και δείχνει πώς το Ολοκαύτωμα εξακολουθεί να επηρεάζει και ανθρώπους που δεν το βίωσαν άμεσα». The New Yorker
«Ένα εκπληκτικό επίτευγμα. Μια άφατα λυπητερή κι ωστόσο θριαμβευτικά νικηφόρα και χαρούμενη αποστολή ανεύρεσης. Πραγματοποιεί αυτό που πολλοί από εμάς θα κάναμε, αν διαθέταμε τις ικανότητες και την εμμονή που απαιτείται για να ξαναβρούμε τους δικούς μας ανώνυμους χαμένους». Rebecca Goldstein, New York Observer
«Ο Μέντελσον καταδύεται βαθιά στην καρδιά του Ολοκαυτώματος, βαθιά στην καρδιά της οικογένειάς του, βαθιά και στη δική του καρδιά. Πρόκειται για ένα κείμενο πυκνό, πλούσιο, καθηλωτικό· καθώς ο Μέντελσον ταξιδεύει ανά την υφήλιο για να “βρει τους έξι”, καταφέρνει να βρει και να δώσει φωνή σε έναν ολόκληρο χαμένο κόσμο, σε μια χαμένη οικογένεια». San Diego Union-Tribune
«Μαύρη μέρα στο Παρίσι. Εκεί συναντήθηκα και με τον Jacques C., δημοσιογράφο της “Humanite” και φίλο μας. (…) Φεύγοντας (ο Jacques θα με πήγαινε μέχρι την Ουνέσκο, απ’ όπου είχα φύγει σκαστή για τη διαδήλωση), συνεχίσαμε την έντονη συζήτηση που είχε αρχίσει πρωτύτερα: ήμουν έξω φρενών που το γαλλικό Κ. Κ. και τα συνδικάτα δεν είχαν δραστηριοποιηθεί αποτελεσματικά, εφόσον ήξερα και από προσωπική πείρα τ μέσα και τι δύναμη κινητοποίησης διέθεταν. Και μια στιγμή: «Μη φωνάζεις!» μου λέει ο Jacques. – «Μα κι εσύ φωνάζεις», του λέω στον ίδιο τόνο και εγώ. – «Ναι, αλλά εγώ είμαι στο αυτοκίνητό μου», μου αντιτείνει. Απόμεινα! Μονομιάς κατάλαβα, τη λούστηκα, την κατάσταση της προσφυγιάς. Ήμουν σε ξένο αυτοκίνητο, σε ξένο τόπο, με δικαιώματα περιορισμένα, κατά παραχώρηση.. Και μ’ έπιασε ένα κλάμα… Φτάσαμε στην Ουνέσκο, κατέβηκα από το αυτοκίνητο, αλλά τα δάκρυα, ποταμός, κυλούσαν ασταμάτητα. Και καθώς δεν γινόταν να μην πάω στο γραφείο μου, μπήκα σ’ ένα φαρμακείο και ζήτησα κάτι ασυνήθιστο από τον ξαφνιασμένο φαρμακοποιό: «Κάντε με, σας παρακαλώ, να σταματήσω να κλαίω»…
Ο Jacques δεν είχε, βέβαια, καταλάβει τι «είχε ξεφύγει από το φράχτη των δοντιών του». Λίγους μήνες μετά μου κουβάλησε από την Αθήνα δύο βαλίτσες με ρούχα που του είχαν φορτώσει οι δικοί μας.
Επιλογές και συγκυρίες σε καιρούς δύσκολους οδηγούν σε αφηγήσεις όπου διαπλέκονται τεκμήρια και βιώματα – μια εφηβεία στον Εμφύλιο που τη διαδέχτηκε, δύο φορές, μακρόχρονος ξενιτεμός. Οι απρόσμενες καταστάσεις αναζητούν απαντήσεις, ενώ η διήθηση του χρόνου μεταφέρει στο σήμερα χτεσινές βεβαιότητες και αμφιβολίες. Τα αποτυπώματα στη μνήμη μπορούν να είναι ακόμα εύγλωττα;
Όταν στις 11 Απριλίου του 1945 οι Αμερικανοί στρατιώτες απελευθέρωσαν το στρατόπεδο συγκέντρωσης του Μπούχενβαλντ, βρέθηκαν μπροστά σε μια εντυπωσιακή ανακάλυψη: Ανάμεσα στους κρατούμενους υπήρχαν και περισσότερα από χίλια εβραιόπουλα, ηλικίας κάτω των δεκαοκτώ ετών. Τα αγόρια αυτά, που βρίσκονταν υπό την προστασία του αντιστασιακού κινήματος του στρατοπέδου, είχαν βιώσει στο μεγαλύτερο μέρος του Ολοκαυτώματος ακραία πείνα και φριχτά βασανιστήρια, και είχαν γίνει μάρτυρες μιας απίστευτης βαρβαρότητας, ενώ δε γνώριζαν καν αν οι γονείς και οι συγγενείς τους ήταν ζωντανοί ή νεκροί. Ανάμεσά τους ήταν και ο δεκατετράχρονος Πολωνός Ρόμεκ Βάισμαν, ο οποίος είχε επιζήσει δουλεύοντας ως εργάτης-σκλάβος σε ένα γερμανικό εργοστάσιο πυρομαχικών, μα και ο μετέπειτα βραβευμένος με το Νόμπελ Ειρήνης Έλι Βιζέλ. Τα Αγόρια του Μπούχενβαλντ, όπως τα ονόμασαν οι δημοσιογράφοι, είχαν μέσα τους απίστευτο θυμό για τον κόσμο. Διέπρατταν κλοπές, τσακώνονταν μεταξύ τους και έλυναν όλες τους τις διαφορές με τη βία. Λίγοι πίστευαν ότι θα κατάφερναν κάποτε να αποκτήσουν μια φυσιολογική ζωή. Για τον Ρόμεκ και τετρακόσια είκοσι επτά ακόμη αγόρια, όλα άλλαξαν όταν μεταφέρθηκαν σε ένα ίδρυμα επανένταξης στο Εκουί της Γαλλίας, με σκοπό να προσπαθήσουν να αφήσουν πίσω τους τις φριχτές εμπειρίες από τη χειρότερη πλευρά της ανθρωπότητας και να αγκαλιάσουν ξανά τη ζωή. Αυτή είναι η ιστορία τους.
Ενθυμήματα 1 × €20.00
Ποιήματα και πεζά 1 × €15.80
Το ποτάμι 1 × €11.61
Φυγή στο σκοτάδι 1 × €9.50
Το απόκρυφο ημερολόγιο της Σάλλυ Μάρα 1 × €12.50
Καμένο χαρτί 1 × €16.00
Η βλάβη – Το τούνελ – Ο σκύλος 1 × €10.00
Το Μαύρο Βιβλίο 1 × €20.70
Εναντίον του μίσους 1 × €16.00
Ο Ταχυδρόμος 1 × €13.50
Δέος για τη ζωή 1 × €6.75Υποσύνολο: €152.36
