Σχετικά προϊόντα
- Δοκίμιο
Η αρχαιότητα επι σκηνής
Χέλμουτ ΦλάσχαρΤο αρχαίο ελληνικό δράμα στο θέατρο από την πρώιμη νεωτερικότητα έως τις μέρες μας€30.00€27.00Η αρχαία ελληνική τραγωδία έθεσε στην εποχή της, μέσα από τον καθρέφτη του μύθου, τα φλέγοντα ζητήματα σχετικά με τον άνθρωπο στους κόλπους της κοινωνίας. Περιέγραψε συγκρουσιακές καταστάσεις, έδειξε πώς αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι τη βία, την τελετουργία και τη λατρεία· παρουσίασε την πτώση σπουδαίων προσώπων και τους φόβους των ανθρώπων.
Όλες οι προβληματικές καταστάσεις και οι συγκρούσεις που πραγματεύεται η αρχαία ελληνική τραγωδία παραμένουν άλυτες και αποτελούν ζητήματα και της δικής μας εποχής, τα οποία, στο πλαίσιο μιας δημοκρατικής κοινωνίας με διεθνή εξάπλωση (παρ’ όλα τα πισωγυρίσματα), συζητούνται ανοιχτά, γιατί είναι επίκαιρα. Η αρχαία τραγωδία λειτουργεί εν προκειμένω σαν ένα μεγάλο αντηχείο, και το θέατρο, αφομοιώνοντάς την, κάνει το παρελθόν μέρος του παρόντος. Η τραγωδία καθιστά ρητό το άρρητο, και από αυτό κερδίζει το θέατρο σήμερα, όπως και τότε, μια ανησυχαστική δύναμη, που μας αναγκάζει να στοχαστούμε και που, μέσα από τη γοητεία που ασκούν οι ξένοι για μας αρχαίοι μύθοι, προκαλεί όχι μόνο συναισθηματικό συγκλονισμό, αλλά και την «ηδονή που αποκομίζει κανείς από τα τραγικά θέματα».
Μια κοινωνία χωρίς θέατρο θα έχανε έναν «δημόσιο χώρο πειραματισμού για μια εύθραυστη διευθέτηση των συγκρούσεων» και μαζί με αυτόν τη συναισθηματική της ισορροπία. Την αρχαία ελληνική τραγωδία την έχουμε ανάγκη.
- Δοκίμιο
Το παράδοξο με τον ηθοποιό
Denis Diderot€11.20€10.00Το «Παράδοξο…» θεωρείται (και είναι) ένα από τα κυριότερα κείμενα της θεατρικής αισθητικής. Της αισθητικής εν γένει. Αποτελεί, επιπλέον, μια από τις συστηματικότερες απόπειρες προσέγγισης του μυστηρίου της ηθοποιίας. Γι ‘ αυτό και τίθεται κατά καιρούς υπό την κριτική βάσανο των πρακτικών της σκηνής – καλή ώρα -, οι οποίοι καλούνται να απαντήσουν στο ευθέως ή εμμέσως διατυπούμενο ερώτημα: «Είναι έτσι όπως τα λέει ο Diderot; Τι λέτε εσείς που ζείτε τα πράγματα από πρώτο χέρι;». Νομίζω ότι μια τέτοια πρακτική χωλαίνει σε δύο τουλάχιστον σημεία. Πρώτον: αντιμετωπίζει το κείμενο του Diderot ως οιονεί επιστημονική πραγματεία, φιλοδοξώντας να την ελέγξει από τη σκοπιά της βιωματικής εμπειρίας. Δεύτερον: εκλαμβάνει τους ανθρώπους της σκηνής ως ειδήμονες, ή έστω γνώστες, και δη απαραιτήτως, αυτού που κάνουν. […] Πως; Το Παράδοξο… δεν είναι, για σας, επιστημονικό αντικείμενο; – θα μπορούσε να ρωτήσει κάποιος. Σπεύδω να απαντήσω: το Παράδοξο… είναι, κατά τη γνώμη μου, θεωρητικό κείμενο ιδεολογικού χαρακτήρα με φιλοδοξίες επιστημοσύνης.
- Θέατρο
Το παραδοσιακό δραματολόγιο του Καραγκιόζη
Chatzipantazis, Theodorosαπό τον προφορικό αυτοσχεδιασμό στο παραλογοτεχνικό ανάγνωσμα€18.00€16.20Χρειαζόμαστε άραγε ένα ακόμη βιβλίο για τον Καραγκιόζη;… Ασφαλώς όχι, αν πρόκειται για ένα ακόμη γυαλιστερό λεύκωμα, σχεδιασμένο να φέρει στα αστικά σαλόνια μας μια ζωηρόχρωμη πινελιά γραφικής λαϊκής τέχνης. Ασφαλώς όχι επίσης, αν πρόκειται για μια ακόμη βαρύγδουπη μελέτη, σχεδιασμένη να αποκαλύψει την καταγωγή των γελοιογραφικών τύπων του μπερντέ από τις αριστοφανικές κωμωδίες ή από τα Ελευσίνια Μυστήρια.
Αυτό που χρειαζόμαστε όμως οπωσδήποτε είναι κάποιου διαφορετικού είδους μελετήματα που θα νοιάζονται να ερευνήσουν το φαινόμενο της απροσδόκητης άνθησης του θεάτρου σκιών στην Ελλάδα του 20ού αιώνα, που θα επιχειρούν να λύσουν το γρίφο της εισβολής και διάδοσης ενός προνεωτερικού καλλιτεχνικού θεσμού στα εδάφη μιας κοινωνίας παραδομένης ολόψυχα, από ένα σημείο και πέρα, στα οράματα του αστικού εκσυγχρονισμού κι εξευρωπαϊσμού.
Η συλλογιστική που αναπτύσσεται στις σελίδες του τόμου αυτού επιχειρεί ακριβώς να εντάξει το εγχώριο λαϊκό θέατρο στην ευρύτερη ιστορική συγκυρία του Ανατολικού Ζητήματος και των οθωμανικών μεταρρυθμίσεων του Τανζιμάτ, της αναδιάταξης των νοτιοανατολικών συνόρων της Ευρώπης στα χρόνια που εγκυμονούσαν τους δύο Παγκόσμιους Πολέμους. Και δοκιμάζει να παρακολουθήσει βήμα προς βήμα την πορεία ενός λαού που κινήθηκε από την εργαστηριακή προς την εργοστασιακή παραγωγή ψυχαγωγίας για τις αταξικές μάζες θεατών κι αναγνωστών μιας αγοράς που έτεινε πλέον προς το φαινόμενο που συνήθως καλύπτουμε με τον ακαλαίσθητο αλλά τόσο χρήσιμο όρο της «παγκοσμιοποίησης»
- Θέατρο
«ΜΙΑ ΓΝΩΡΙΜΗ ΚΥΡΑ ΤΗΣ ΙΘΑΓΕΝΕΙΑΣ ΜΑΣ»
ΠΑΠΑΖΟΓΛΟΥ ΕΛΕΝΗΗ ΕΞΟΙΚΕΙΩΣΗ ΜΕ ΤΗΝ ΑΡΧΑΙΑ ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΣΤΗ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΚΗΝΗ€18.00€16.20Ο τίτλος αυτού του βιβλίου προέρχεται από την ενθουσιώδη κριτική του Τάσου Λιγνάδη για την Άννα Συνοδικού, στην παράσταση της σοφόκλειας Ηλέκτρας που σκηνοθέτησε ο Μίνως Βολανάκης για το ΚΘΒΕ, την πρώτη χρονιά της Μεταπολίτευσης. Ο Λιγνάδης χειροκροτούσε το «πολύτιμο ηχείο» της φωνής της ηθοποιού, την «εικαστική παραστατικότητά» της, και το ηρωικό μεγαλείο που αυτά προσέδιδαν στον ρόλο, ως συστατικά μιας ερμηνείας «βασισμένη[ς] στο ένστικτο της ρωμέικης έκφρασης με παραδοσιακή θέρμη επικοινωνίας». Η Ηλέκτρα της Συνοδινού, κατέληγε ο Λιγνάδης, ήταν «μια γνώριμη κυρά της ιθαγένειάς μας».Τι κάνει αυτήν τη «ρωμέικη» Ηλέκτρα «γνώριμη» και «ιθαγενή»; Το πιο κρίσιμο: πώς η τραγωδία που αυτή εκπροσωπεί μας έγινε οικεία; Μέσα από ποιους μηχανισμούς η λεγόμενη «αναβίωση»–όρος που, σε αυτό το βιβλίο, θα μπαίνει πάντα σε εύγλωττα εισαγωγικά– οικειώθηκε το τραγικό θέατρο; Τα ερωτήματα θα μπορούσαν (και πρέπει) να μετατοπιστούν από το θέατρο στην πολιτική: πώς οι παραστάσεις αρχαίου δράματος στην Ελλάδα διαμόρφωσαν και συγχρόνως υπηρέτησαν την (εξ)οικείωση της Αρχαιότητας στη συλλογική συνείδηση; Πώς τα θεατρικά δόγματα συναρτήθηκαν με αντίστοιχα ιδεολογικά;Αυτά είναι τα βασικά ερωτήματα που αυτό το βιβλίο διερευνά, εστιάζοντας σε κάποια ενδιαφέροντα πρόσωπα και επεισόδια της ιστορίας της νεοελληνικής «αναβίωσης» της αρχαίας τραγωδίας. Ο χρονικός ορίζοντάς τους απλώνεται από τις αρχές του 20ού αι. και τις απαρχές των νεοελληνικών παραστάσεων αρχαίου δράματος έως τις αρχές του 21ου, παρακολουθώντας την πορεία μέσα από την οποία το ελληνικό θέατρο εξοικειώθηκε με την τραγωδία και την οικειώθηκε ως μέρος ενός «εθνικής» εμβέλειας ρεπερτορίου και αφηγήματος.